Η περίοδος της κρίσης αποτέλεσε μια συνθήκη που δοκίμασε τη σχέση κράτους και κοινωνίας, αμφισβητώντας τη διάταξη του κομματικού ανταγωνισμού που ως εκείνη τη στιγμή γινόταν αντιληπτή μέσα από τη λογική του συστήματος του «δικομματισμού». Η κρίση οδήγησε στο αντιμνημονιακό κίνημα, στον «εκλογικό σεισμό» του 2012 και τη διάβρωση του δικομματισμού, ακολούθως στην άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία και τη διαχείριση ενός μνημονιακού προγράμματος και ολοκληρώθηκε με την επανάκαμψη του ενός πόλου τού προ της κρίσης δικομματισμού, ο οποίος, μετά τις εκλογές του 2023, εμφανίζει χαρακτηριστικά κυρίαρχου κόμματος.
Τα σαράντα άρθρα και συνεντεύξεις που συγκεντρώνονται στον παρόντα τόμο επιχειρούν να υπηρετήσουν την ιδέα μιας κριτικής πολιτικής επιστήμης, έχοντας ως βάση αναφοράς τη βαθιά και πολυεπίπεδη κρίση που επικράτησε στην Ελλάδα, η οποία έχει ξεκάθαρες απολήξεις και στη σημερινή περίοδο. Είναι κείμενα γραμμένα από το 2011 έως το 2023 που είχαν ως σκοπό αφενός την ανάλυση γεγονότων και φαινομένων συνδεδεμένων με την πολιτική συγκυρία και αφετέρου κοινωνικοπολιτικών τάσεων με έναν περισσότερο μακροπρόθεσμο ορίζοντα και επιπτώσεις. Στο πλαίσιο αυτό, αποτυπώνουν τη θεωρητική εξέλιξη μιας προβληματικής γύρω από το ελληνικό κομματικό σύστημα και την Αριστερά εντός της περιόδου της κρίσης, που καθορίζεται φυσικά από τις κανονιστικές προτεραιότητες του γράφοντα. Την ίδια στιγμή, συνιστούν και την καταγραφή ενός πολιτικοεπιστημονικού προβληματισμού, που, πέρα από τη διατύπωση άποψης, είχε ως βασική επιδίωξη την κατανόηση μιας περιόδου ανασφάλειας, κοινωνικοπολιτικής ρευστότητας, υψηλών προσδοκιών και μεγάλων ματαιώσεων.
Λίγα λόγια για τον συγγραφέα
Ο Κώστας Ελευθερίου είναι επίκουρος καθηγητής πολιτικής και ιστορικής κοινωνιολογίας στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης. Συνεργάζεται με το Ιστορικό Αρχείο Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας του ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ και είναι συντονιστής του Κύκλου Πολιτικής Ανάλυσης του Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ.