Ηρωίδα του ιστορικού μυθιστορήματος «Η γυφτοπούλα» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη είναι η Αϊμά, μια πριγκιποπούλα που εκλάπη από το παλάτι της Πόλης. Λοιποί χαρακτήρες του έργου ο Γεώργιος Πλήθων Γεμιστός, ο Γεώργιος Σχολάριος, οι γύφτοι που μεγαλώνουν την Αϊμά, καθολικοί μοναχοί και ο γύφτος Μάχτος που την αγαπά. Η ηρωίδα διαφέρει, αν και «γυφτοπούλα», από τους υπόλοιπους γύφτους, γεγονός που αποδίδεται στην κληρονομικότητα της ευγενικής της καταγωγής. Μα και ο Μάχτος ξεχωρίζει ανάμεσα στους δικούς του, αλλά αυτό οφείλεται στον έρωτα που νιώθει για την Αϊμά. Η πλοκή του έργου στρέφεται γύρω από την αληθινή καταγωγή της «γυφτοπούλας», γύρω από τη σχέση της με τον Πλήθωνα αλλά και γύρω από το αν τελικά θα βρει ανταπόκριση το κρυφό πάθος που σιγοκαίει την ψυχή του Μάχτου.